برگ سبز و زرد

غلامرضا کافی در این نشست گفت:پیش از برآمدن صفویه، تشیع در ایران نه تنها به جایگاه مردمی دست یافته بود که برخی خاندان‌ها که فرمان‌روایی‌های کوچک و بزرگی داشتند، همچون آق‌قویونلوها، جلایری‌ها و پیش از آن‌ها دیلمیان و سربداران، زمینه را برای رسمی شدن این مذهب در سده هشتم، فراهم کرده بودند. در این هنگامه بود که برخی از بزرگان ادبیات همچون خواجوی کرمانی و سلمان ساوجی شیعه بودند. همچنین از این روزگار واژه‌های شیعی همچون فقیه که کم‌کم جایگزین واژه مولوی که کاربرد آن در مذهب اهل‌سنت بود، می‌شد یا ورود نام‌هایی همچون حضرت زهرا (س) و امام مهدی (عج) که نشان‌گرهای مذهب تشیع به‌ویژه شیعه امامیه هستند؛ در این روزگار محمد بن یوسف اهلی شیرازی، در ادبیات ما سر برمی‌آورد و جای شگفتی نیست که در ستایش اهل‌بیت سروده باشد.اهلی شیرازی، از سرایندگان بزرگ روزگار خود بود که همچون دیگر ادبای شیراز و فارس، زیر سایه سعدی و حافظ، امروزه گم‌نام است. اهلی ۹۴۲ هجری قمری در شیراز درگذشت و در ضلع شمال شرقی حافظیه، به خاک سپرده شد. چند دهه پیش، هنگام پرسه زدن پیرامون آرامگاه حافظ، سنگ قبری جگری‌رنگ و همسنگ زمین دیدم که از آن اهلی بود؛ هرچند گمان می‌کنم که پیشتر سنگی برجسته داشته است. آذر بیگدلی از پژوهش‌گران سده دوازدهم در تذکره آتشکده آذری خود ستایش‌های شگفت‌انگیزی از اهلی شیرازی می‌بینیم و گاه او را از سلمان ساوجی و سید قوام‌الدین حسین بن صدرالدین علی شروانی برتر می‌داند.گفته می‌شود اهلی، که در عروض توانمندی خود را به رخ می‌کشد، از نخستین پدیدآورنده شعر مصنوع است. در سنجش سروده‌های مصنوع اهلی و ساوجی، هرچند می‌توان گفت هر دو در یک سطح هستند.اهلی را باید شاعری مصنوع دانست که بسیار از صنایع بهره گرفته و سروده‌ه, ...ادامه مطلب

پنجمین رویداد فرهنگی ادبی آیینه‌ها، آشنایی با شاعران دیار فارس با بررسی آراء و آثار "مکتبی شیرازی"، سیزدهم اسفندماه ١۴٠٢ با سخنرانی دکتر محمدرضا خالصی و مجری‌گری دکتر مهدی فاموری در سالن غزل تالار حافظ اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس برگزار شد. خالصی در این رویداد که به کوشش انجمن آثار و مفاخر فرهنگی استان فارس، معاونت امور فرهنگی و رسانه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس و مؤسسه فرهنگی و هنری آفتاب مهر صبا برگزار شده بود، مکتبی شیرازی را با همه بزرگی‌اش از سرایندگان بسیار گمنام شیراز دانست و گفت: مکتبی از شاگردان علامه دوانی، ایجی، فیروزآبادی و ابن جزری است که بیشترین تأثیرپذیری خود را از علامه جلال‌الدین دوانی دارد؛ کسی که می‌توان او را پیوندگاه مکتب شیراز و ابن عربی دانست.این پژوهش‌گر ادبیات، مکتبی شیرازی را از برترین چهره‌های ادبیات فارسی دانست که در پیروی از نظامی، خمسه و لیلی و مجنون را سروده است و افزود: از آثار او منظومه لیلی و مجنون که در سال ۸۹۵ هجری قمری به تقلید از نظامی و مثنوی دیگری با نزدیک به ۱۲۰۰ بیت در آشنایی با واژه‌های قصار امام علی بن ابیطالب استدکتر مهدی فاموری نیز در این رویداد گفت: با اشاره به آن‌چه حکیم نیشابوری نوشته است، می‌توان دریافت که مکتبی شیرازی تا سال 929 زنده بوده است؛ هرچند چیز زیادی از زندگی وی در دست نیست.فاموری با اشاره به این‌که مکتبی شیرازی لیلی و مجنون خود را در سال 895 به پایان رسانده که شاید تنها برای نشان دادن مهارت خود بوده است. حمید دستگردی، لیلی و مجنون او را پس از نظامی، بهترین لیلی و مجنون دانسته است. بیشترین نوشته‌های او امروز در دست ما نیست؛ هرچند گفته می‌شود که دو کتاب از او که هنوز به زیر چاپ نرفته، در کتابخانه مدین, ...ادامه مطلب

شاه داعی را از زوایای گوناگون بایستی مهم دانست؛ یکی از این زوایا نوشتارهای بسیاری در زمینه‌های گوناگون است که امروزه به آن دسترسی داریم. از او 15 رساله کوچک منثور، شرح مثنوی -که می‌توان آن را از بهترین شرح‌های کلاسیک بر مثنوی دانست- و شرح گلشن راز شبستری -که از بهترین شرح‌ها بر این کتاب است- و همچنین دیوان‌های شعر او و... امروزه از او به یادگار مانده است. چهارمین نشست آیینه‌ها که به شناسایی چهره‌های ادبی قرن نهم هجری تا کنون می‌پردازد، با رویکرد آشنایی با سید نظام‌الدین حسینی شاه داعی‌الله شیرازی در سالن غزل تالار حافظ اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس و همچنین بستر مجازی به کوشش انجمن آثار و مفاخر فرهنگی استان فارس، معاونت امور فرهنگی و رسانه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس و مؤسسه فرهنگی هنری آفتاب مهر صبا، برگزار شد. دکتر مهدی فاموری در این نشست گفت: از آن رو که یک کوی و دروازه شیراز که نزدیک دروازه کازرون است، از دیرباز به نام شاه داعی  خوانده می‌شود، نام این شاعر عارف‌مسلک، برای مردم شیراز و شاید بتوان گفت برای مردم فارس، نامی آشناست. آرامستان دارالسلام شیراز نیز به جهت آن‌که آرمگاه شاه داعی را در خود دارد، گاه به نام شاه داعی نیز خوانده می‌شود؛ آرامستانی که به یمن وجود شاه داعی، بسیاری از عرفا و شعرای بزرگ شیرازی سده نهم به این سو، در آن به خاک سپرده شده‌اند. سید نظام‌الدین، محمود بن حسن حسینی واعظ داعی شیرازی، در خاندانی زاده شد که پدران‌ش همگی به نام داعی خوانده می‌شدند و از این رو تخلص خود را داعی و از آن رو که نامش نظام‌الدین بود، گاه تخلص نظامی ثانی را برای خویش برگزید. نیای بزرگ وی، داعی صغیر (حسن بن قاسم بن الحسن بن علی بن عبدالرحمن شجری بن القاسم بن الح, ...ادامه مطلب

در نشست آیینه ها، بستری برای معرفی شاعران فارس فراهم شده است دکتر فاموری :شاعرانی مانند کمال غیاث زیر سایه بزرگانی چون سعدی و حافظ گمنام مانده اند. انجمن آثار و مفاخر فرهنگی استان فارس با همکاری مؤسسه فرهنگی هنری مهر صبا و همراهی معاونت فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس نخستین رویداد فرهنگی آیینه‌ها که با رویکرد آشنایی با شاعران استان فارس از سده نهم تا کنون، برگزار شد. در این رویداد که نخستین نشست آن به آشنایی با سید کمال‌الدین غیاث فارسی، شاعر آیینی امامیه سده هشتم و نهم، در شیراز برگزار شد، دکتر مهدی فاموری، مجری و کارشناس و دکتر محمد مرادی، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز از زوایای گوناگون، این سراینده شیعی را بررسی کردند. غلامرضا خوش اقبال، معاون امور فرهنگی و رسانه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس در این نشست گفت: بستری فراهم شد تا به شناساندن شاعران و ادیبان از سده نهم تا کنون بپردازیم و این رویداد با نگاهی دیگرگون به گذشته ادبی فارسی پس از حافظ خواهد پرداخت. او با بیان اینکه بستر این رویداد در فضای مجازی خواهد بود، افزود: در گام نخست به سراغ شاعران رفته‌ایم و در ادامه دیگر ادیبان فارس را معرفی خواهیم کرد. معاون امور فرهنگی و رسانه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس با اشاره به این‌که کسانی پس از حافظ زیسته‌اند که هرچند گمنام مانده‌اند، نه تنها در فارس که در بالندگی و جریان‌سازی زبان و ادب فارسی جایگاه برجسته‌ای داشته‌اند، ادامه داد: نخستین رویداد آیینه‌ها، به سراینده شیعه استان فارس می‌پردازد که شاعری توانا و پرکار بود و قصیده‌ها و غزل‌های زیبایی از او به‌جا مانده است. مهدی فاموری، مجری برنامه با بیان اینکه جای خالی چنین رویدادهایی در شیراز دید, ...ادامه مطلب

نخستین رویداد فرهنگی ادبی آیینه‌ها با رویکرد آشنایی با شاعران استان فارس از سده نهم تا کنون، برگزار می‌شود. انتشار: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی - فرهنگ فارس - نخستین رویداد فرهنگی ادبی آیینه‌ها با رویکرد آشنایی با شاعران استان فارس از سده نهم تا کنون، برگزار می‌شود. در این رویداد که نخستین نشست آن به انگیزه آشنایی با سید کمال‌الدین غیاث شیرازی، شاعر آیینی امامیه سده هشتم و نهم، در شیراز است، خواهد پرداخت. این نشست با مجری‌گری دکتر مهدی فاموری و سخنرانی دکتر محمد مرادی، روز یکشنبه 10 دی‌ماه 1402 ساعت 16 در سالن غزل مجموعه فرهنگی هنری حافظ اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس از سوی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران و همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس و مؤسسه فرهنگی هنری مهر صبا برگزار خواهد شد. بخوانید, ...ادامه مطلب